ތަޢާރަފް އއ.ހިމަންދޫ އަކީ، އަރި އަތޮޅު ދެބައި ކުރަށްވާ 01 މާރޗް 1984 ވަނަ އަހަރު އަރި އަތޮޅު އުތުރު ގޮފީގެ ގޮތުގައި ހަމަ ޖެއްސުމަށްފަހު 1997 ވަނަ އަހަރު ރައީސުލް ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާރާރަކުން ޤާނޫނީ ހައިސިއްޔަތު ލިބިދީފައިވާ އަތޮޅުގެ ތެރެއިން. އއ. އަތޮޅަށް ނިސްބަތްވާ ރަށެކެވެ. އއ ހިމަންދޫ އަށް ދެވިފައިވާ އިގިރޭސި އަކުރަކީ 9 Uއަދި ދިވެހި އަކުރަކީ (އއ) އެވެ. ޖޯރޤްރަފީ ގޮތުން ރަށް އުފެދިފައި އޮންނަނީ 44.663 072° N 03° 44.671’ E ޞަރަޙައްދުގައެވެ. މާލެ އާ 48 ނޮޓިކަލް މޭލް ދުރުގައި އޮންނަ މި ރަށުގެ ބޮޑިނަކީ 19.4 ހެކްޓަރއެވެ. މި ރަށު ގައި ޖުމްލަ 130 ގެ ހުންނައިރު އޭގެ ތެރެއިން މީހުން ދިރި އުޅެނީ 124 ގޭގަ އެވެ. މިރަށުގެ އާބާދީއަކީ 889 މީހުންނެވެ. 474 ފިރިހެނުންނާއި 415 އަންހެނުން ދިރިއުޅެމުން ދާ މިރަށުގެ ރައްޔިތުންނަކީ ހުނަރުވެރި މަސައްކަތްތެރިން ދިރި އުޅޭ ރަށަކަށްވާތީ ރަށް ތަރައްޤީކޮށް ކުރި އެރުވުމަށްޓަކައި އާންމުދަނީ ހޯދުމަށް ފަތުރުވެރިކަމުގެ މަސައްކަތާއި، މަސްވެރިކަން ކުރުމާއި، ދަނޑުވެރިކަން ކުރުމާއި، ތެދުއުއި ވަޑާމުގެ މަސައްކަތާއި، ކޮންސްޓްރަކްޝަން މަސައްކަތް ކުރެއެވެ. އަދިވެސް މީގެ އިތުރުން ގެވެށި ތަފާތު އެތަކެއް މަސައްކަތެއް ހީވާގިކަމާއެކު ކޮށްއުޅެއެވެ. ރަށުގެ ޗާޓް ޞިއްޙީ ދާއިރާ ހިމަންދޫގައި ޞިއްޙީ ޚިދުމަތް ދިނުމަށްޓަކައި މިނިސްޓްރީ އޮފް ހެލްތުގެ ދަށުން ހިންގަމުންގެންދާ ދަރަޖަ 1 ގެ މަރުކަޒެއް ގާއިމް ކުރެވިފައި ވެއެވެ. ރައްޔިތުންނަށް ޞިއްޙީ ޚިދުމަތް ދިނުމަށްޓަކައި މެޑިކަލް އޮފިސަރަކާއި، 3 ނަރުހުންނާއި، ޕަބްލިކް ހެލްތުގެ 3 މުވައްޒަފުން ތިބެއެވެ. އާއްމުކޮށް ދެވޭ ޚިދުމަތް ތަކަކީ އާއްމު ބަލިތަކަށް ފަރުވާ ދިނުމާއި، އާއްމު ހޭލުންތެރިކަން އިތުރު ކުރުމުގެ ޕްރޮގްރާމްތަކާއި، ދުޅަހެޔޮ އާދަކާދަތަކަށް އަހުލުވެރި ކުރުމުގެ ހިންގާ ޕްރޮގްރާމްތަކާއި، ސާމްޕަލް ފޮނުވައިގެން ޓެސްޓް ހެދުމާއި، ރަށުން ދެވެންނެތް ފަރުވާ ތަކުގައި ސީ އެމްބިއުލާންސްގެ އެހީގައި ހޮސްޕިޓަލް ތަކަށް ފޮނުވައިގެން ޚިދުމަތް ދިނުން ހިމެނެނެއެވެ. ތައުލީމީ ދާއިރާ އއ.ހިމަންދޫގައި ތަޢުލީމް ދެމުންދާ 2 ސްކޫލް ހުރެއެވެ. އެއީ މިނިސްޓްރީއޮފް އެޑިއުކޭޝަންގެ ދަށުން ހިންގަމުންދާ އއ.ހިމަންދޫ ސްކޫލާއި، ހިމަންދޫ ކައުންސިލްގެ ފަރާތުން ހިންގަމުންދާ ހިމަންދޫ ކޮމިއުނިޓީ ޕްރީ-ސްކޫލެވެ. ހިމަންދޫ ސްކޫލްގައި ކިޔަވާދެމުން ދަނީ ގްރޭޑް10 އާއިހަމައަށެވެ. މިކްސް ސްޓްރީމްއަށް ކިޔަވާއިދެމުންދާ ހިމަންދޫ ސްކޫލުގައި 242 ދަރިވަރުން ތަޢުލީމް ހާޞިލް ކުރަމުންދެއެވެ. ދަރިވަރުންނަށް ތައުލީމީ ޚިދުމަތް ދިނުމަށްޓަކައި ދައުލަތުން މުސާރަދޭ 46 މުވައްޒަފުން ހިނެއެވެ. އޭގެތެރޭގައި 34 ޓްރެއިން ޓީޗަރުންނާއި، 4 ރިލީފް ޓީޗަރުންނާއި، 1 ސެންޓީޗަރ، އަދި އިދާރީ 3 މުވައްޒަފުންނާއި މަސައްކަތު 5 މުވައްޒަފުން ހިމެނެއެވެ. މީގެ މީގެތެރޭގައި ޕްރިސިޕަލްއަކާއި، 4 ލީޑިންޓީޗަރުން ހިމެނެއެނެއެވެ. ސްކޫލުގައި ކިޔަވައިދިނުމުގެ އިތުރުން އެހެނިހެން ހުނަރުތައް ދަސްކޮށްދިނުމުގެ ގިނަގުނަ ޕްރޮގްރާމްތަކެއް ހިންގަމުންދެވެ. އަދި ދަރިވަރުންގެ ތައުލީމް ހަރުދަނާކުރުމަށް ބެލެނިވެރިންނާއި މުދައްރިއުން ހިމެނޭގޮތުގައި ޕޭރެންޓް ޓީޗަރ އެސޯސިއޭޝަނެއް ގާއިމްކުރެވިފައިވެއެވެ. ހިމަންދޫ ކައުންސިލުން ހިންގަމުންގެންދާ ކޮމިއުނިޓީ ޕްރީސްކޫލުގައި މިވަގުތު ވަގުތީ 3 ޓީޗަރުން މަސައްކަތް ކުރަމުން ގެންދެއެވެ. އަދި މި ސްކޫލުން ތައުލީމް ހާސިލް ކުރަމުންދާ 18 ދަރިވަރުން ހިމެއެވެ. މިސްކޫލުގައި ކިޔަވާދެނީ ބޭބީ ނާސަރީއާއި، ނާސަރީ އަށެވެ. ފުލުހުންގެ ޚިދުމަތް ހިމަންދޫގައި އަމަން ބެލެހެއްޓުމަށްޓަކައި ދިވެހި ފުލުހުންގެ ޚިދުމަތް ވަނީ ގާއިމް ކުރެވިފައެވެ. މި ޚިދުމަތުގައި މިވަގުތު 4 ފުލުހުން ދަނީ ހަރަކާތްތެރި ވަމުންނެވެ. ކަރަންޓުގެ ޚިދުމަތް ހިމަންދޫގައި ކަރަންޓްގެ ޚިދުމަތް ދެމުން ގެންދަނީ ސްޓޭޓް އިލެކްޓްރިކް ކޮމްޕެނީ ލިމިޑެޓްގެ ފަރާތުންނެވެ. 24 ގަޑިއިރުގެ ޚިދުމަތް ދިނުމަށްޓަކައި ހިމަންދޫ ގައި އިންޖީނުގެއަކާއި، އޮފީސް އިމާރާތެއް ގާއިމް ކުރެވިފައިވެއެވެ. ކަރަންޓްގެ ޚިދުމަތް ދިނުމަށްޓަކައި 26 މުވައްޒަފުން ތިބެއެވެ. މީގެ އިތުރުން ޚިދުމަތުގެ ފެންވަރު ރަނގަޅު ކުރުމަށްޓަކައި އައު އިންޖީނުގޭގެ އިންޖީނު ރޫމާއި، އޮފީސް އިމާރާތެއް ވަނީ ޤައިމް ކޮށްފައެވެ. ރަށުތެރޭގައި މަގުބައްތި ދިއްލުމާއި، ބަނދަރުސަރަހައްދު ދިއްލުމާއި، މަގުބައްތިތަކުގެ މަރާމާތުގެ މަސައްކަތްކުރަމުން ގެންދަނީ ހިމަންދޫ ކައުންސިލްގެ ފަރާތުންނެވެ. އަދި އޮޑި ދޯނި ފަހަރަށް ބަނދަރުސަރަހައްދުން ކަރަންޓްގެ ޚިދުމަތް ލިބޭނެ އިންތިޒާމްތައް ވަނީ ކައުންސިލްގެ ފަރާތުން ހަމަޖައްސާފައެވެ. އިންފޮމޭޝަން ޓެކްނޮލޮޖީގެ ޚިދުމަތް ހިމަންދޫގައި ދިރާގު އަދި އުރީދޫގެ ފަރާތުން ޓެލެކޮމިއުނިކޭޝަންގެ ޚިދުމަތް ދެމުން ގެންދެއެވެ. އަދި ފޮކްސް މޯލްޑިވްގެ ފަރާތުން މީޑިއާނެޓްގެ ޚިދުމަތް ދޭއިރު އުރީދޫގެ ފަރާތުން 5 އެމް.ބީ.ޕީ.އެސް އިން ފެށިގެން 20 އެމް.ބީ.ޕީ.އެސް އާ ހަމައަށް ފާސްޓް ސުޕަނެޓް އިންޓަނެޓްގެ ޚިދުމަތް ވަނީ ރަށުގައި ގާއިމް ކޮށްފައެވެ. މީގެ އިތުރުން ޒަމާނީ އައި.ސީ.ޓީ ޚިދުމަތަށް ރައްޔިތުން އަހުލުވެރި ކުރުމަށްޓަކައި ކޮމިއުނިޓީ އީސެންޓަރެއް ވަނީ ހިމަންދޫގައި ޤާއިމް ކުރެވިފައެވެ. ފަތުރުވެރިކަމާއި، އެހެނިހެން ވިޔަފާރީގެ ޚިދުމަތް ހިމަންދުގައި ފަތުރުވެރިކަމުގެ ޚިދުމަތްދޭ ރަޖިސްޓަރ ކުރެވިފައިވާ 4 ގެސްޓްހައުސް ހުރެއެވެ. އެގޮތުން 16 ރޫމްގައި 32 އެނދު ވަނީ ގާއިމްކުރެވިފައެވެ. މީގެ އިތުރުން ފަތުރުވެރިންނަށް ޚާއްސަ 3 ގެސްޓްޝޮޕް ވަނީ ރަށުގައި ގާއިމްކުރެވިފައެވެ. އެހެނިހެން ވިޔަފާރިތަކަށް ބަލާއިރު 5 ރެސްޓޯރެންޓާއި، ލޯކަލް ވިޔަފާރިކުރާ 4 ފިހާރަ ހުރެއެވެ. ދަނޑުވެރިކަން ހިމަންދޫގައި އާއްމުން ބޭނުންތަކަށް ދަނޑުވެރިކަމުގެ މަސައްކަތް ދަނީ ކުރަމުންނެވެ. އެގޮތުން ގޯތީގައިވާ ހުސްޖާގާގަޔާއި، ފަޅުގޯތި ތަކުގައި ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި އެކި މޫސުންތަކުގައި ދަނޑުވެރިކަން ކުރާ ގިނައަދަދެއްގެ ފަރާތްތަކެއް ތިބެއެވެ. އަމިއްލަ ބޭނުންތަކުގެ އިތުރުން ވިޔަފާރީގެ ގޮތުގައި މާލެއާއި، އަތޮޅުގެ ރަށްތަކަށްވެސް ކަރާ، ބަރަބޯ، މިރުސް އަދި ކޮޕީ ފަތްފަދަ ތަކެތި ދަނީ ވިއްކަމުންނެވެ. މަސްވެރިކަމުގެ ޚިދުމަތް ހިމަންދޫގައި ބޮޑުކަންނެލީގެ މަސައްވެރިކަން ކުރާ 2 ދޯނިހުރެއެވެ. އަދި ފަރު މަސްވެރިކަން ކުރާ 3 ދޯންޏާއި، 43 ޑިންގީ އޮވެއެވެ. އާއްމުގޮތެއް ރިޒޯޓްތަކާއި، މާލެއާއި، މަސް ފެކްޓްރީތަކުގެ އިތުރުން ކައިރި ރަށްތަކަށްވެސް މަސްވިއްކުމުގެ މަސައްކަތް ހިމަންދޫގެ މަސްވެރިން ދަނީ ކުރަމުންނެވެ. ދަތުރުފަތުރުކުރުމުގެ ޚިދުމަތް އަރިއަތޮޅުގެ ރަށްތަކަށް ދަތުރު ކުރުމަށްޓަކައި އުތުރުބުރިއާއި، ދެކުނުބުރި ގުޅާލައި އެމް.ޓީ.ސީސީ ގެ ފަރާތުން ވަނީ ފެރީ ނިޒާމެއް ޤާއިމް ކޮށްފައެވެ. މީގެ އިތުރުން މާލެދަތުރު ކުރާ ލޯންޗުފެރީގެ ޚިދުމަތް ދެމުންގެންދެއެވެ. އަދި ވިޔަފާރިމުދާ އުފުލާ މާލެ ދަތުރުކުރާ ދޯންޏެއް ހިމަންދޫގައި އޮވެއެވެ. ފެނާއި ނަރުދަމާގެ ޚިދުމަތް ހިމަންދޫގައި އާއްމު ފަރާތްތަކުން އެކިބައިތަކަށް ބަހާލައިގެން ނަރުދަމާގެ ޚިދުމަތް ދެމުން ގެންދެއެވެ. އަދި ވާރޭފެން ރައްޔިތުންނަށް ފޯރު ކޮށްދިނުމަށްޓަކައި ކައުންސިލްގެ އިދާރާގަޔާއި، މިސްކިތު ގޯތިތެރޭގައި ވާރޭފެން ތާނގީތައް ގާއިމް ކުރެވިފައި ވެއެވެ. މިތާނގީތަކުގައި 35000 ލީޓަރު ފެން ރައްކާ ކުރެވެއެވެ. އަދި މިތާނގިތައް ހުސްވާ ވަގުތުތަކުގައި ނޭޝަނަލް ޑިޒާސްޓަރ މެނޭޖުމަންޓް ސެންޓަރުގެ ފަރާތުން ސާފުބޯފެން ފޯރުކޮށްދެއެވެ. ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ހިމަންދޫގައި ފެނާއި ނަރުދަމާގެ ޚިދުމަތް ގާއިމްކުރުމަށްޓަކައި އެމް.ޑަބްލިއު.އެސް.އީ އާއި ހަވާލުކުރެވި އަމަލީ މަސައްކަތް ދަނީ ކުރެވެމުންނެވެ. މީގެ އިތުރުން ވާރޭފެން ރައްކާތެރިގޮތުގައި ރައްޔިތުންނަށް ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ސަރުކާރުން ކުރިޔަށްގެންދާ 50 ރަށުގެ ވާރޭފެން ފޯރު ކޮށްދިނުމުގެ ޕްރޮޖެކްޓް (ރެއިންވޯޓަރ ހާވެސްޓިން ޕްރޮޖެކްޓް) ގެ ދަށުން ހިމަންދޫގައި ވާރޭފެން ޕްލާންޓް ކުރެވޭ ނިޒާމެއް ގާއިމްކޮށް ވަނީ ނިމުމާ ހަމައަށް އައިސްވެފައެވެ. ކުޅިވަރާއި، މުނިފޫހިފިލުވުމުގެ ދާއިރާ ހިމަންދޫ ރައްޔިތުން އާއްމުކޮށް ކުޅޭ ކުރިވަރުތަކުގެ ތެރޭގައި ފުޓްބޯޅައާއި، ވޮލީއާއި ހޭންޑް ބޯޅަ ހިމެނެއެވެ. އަދި މުނިފޫހި ފިލުވުމަށްޓަކައި ޢީދު ކުޅިވަރު ކުޅެއުޅެއެވެ. އަދި ކަސްރަތު ކުރުމަށްޓަކައި ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން އައުޓްޑޯ ޖިމެއް ގާއިމް ކުރެވިފައި ވާއިރު އަދި ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ޒަމާނީ ފެންވަރަށް ފުޓްބޯޅަ ދަނޑު ޓާފް އަޅައި ވަނީ ނިމެފައެވެ. އަދި މީގެ އިތުރުން ހިމަންދޫ ކައުންސިލުން ފުޓްސަލް ދަނޑެއް ވަނީ ޤާއިމް ކޮށްފައެވެ. ސަރުކާރުން ހިމަންދޫގައި ޤާއިމްކުރާ އައުޓްޑޯ ވޮލީ ކޯޓްގެ މަސައްކަތް މިހާރު ކުރިއަށް ދަނީއެވެ. އަދި ސަރުކާރުން ހިމަންދޫގައި ޤާއިމްކުރާ ކޮމިއުނިޓީ ޔޫތް ސެންޓަރ މަސައްކަތް ކުރިއަށްދެއެވެ. އެންމެފަހުން އަޕްޑޭޓް ކުރެވުނީ 17 ޖަނަވަރީ 2024 ގައި